In dialoog met Jung

Liefde als herinnering aan het Zelf

 

 

 

 

 

De ontmoeting

Ik weet niet precies wanneer ik hem voor het eerst ontmoette. Misschien in een boek over dromen of via een artikel waarin het woord synchroniciteit viel als een mystiek anker in een zee van toeval. Het was lang geleden, dat weet ik wel, maar op een dag was hij daar: Carl Gustav Jung. Als mens, als aanwezigheid. Als iemand die mee wandelt. Iemand die met mij kijkt naar de binnenwereld als heilige ruimte. En ik herkende iets. Een verwantschap. Een gedeeld weten: de mens is niet afgescheiden — hij is vergeten dat hij verbonden is.

 

Mijn filosofie heeft altijd gedanst rond de kern van liefde. Niet de romantische variant, maar liefde als het wezen van het bestaan. Als datgene wat alles doordringt, verbindt en tot leven wekt. Ik herkende in Jung niet alleen een denker, maar een zielkundige. Iemand die in de psyche geen machine zag, maar een mysterieus landschap: een plek waar liefde zich herinnert wie zij is.

 

 

 

Liefde als verbindend principe

 

“Where love rules, there is no will to power; and where power predominates, love is lacking. The one is the shadow of the other.”

C.G. Jung.
(Collected Works, Vol. 7)

 

Voor Jung is liefde een kracht die het Ik overstijgt. Geen strategie van het ego, maar een oeroude beweging van heel-wording. Het proces van individuatie is geen eindpunt, maar een weg van liefde waarin de mens zijn totaliteit nadert. De mens die zijn schaduw erkent, zijn wonden onder ogen ziet, en het Zelf nadert doet dat in liefde. Niet als sentiment, maar als innerlijke toewijding aan waarheid.

 

Voor mij is liefde het oorspronkelijke veld waarin we bestaan, het verbindende weefsel van mens, natuur en kosmos. Jung gaf mij de taal om te zeggen: liefde is niet alleen relationeel, maar ook psychisch, kosmisch, archetypisch. Ze is dat wat scheidt om opnieuw te kunnen verbinden.

 

 

 

Synchroniciteit – de symboliek van verbondenheid

Jung geloofde niet in toeval. Hij geloofde in betekenis. Wanneer twee gebeurtenissen zonder oorzakelijk verband samenvallen, maar een diepe, innerlijke betekenis delen, noemde hij dat synchroniciteit. Voor hem was dit bewijs van een acausaal verbindend principe — een soort kosmische echo van verbondenheid tussen psyche en wereld.

 

“Synchronicity is an ever present reality for those who have eyes to see.”

C.G. Jung.
(Collected Works, Vol. 8)

 

Ook in mijn leven openbaart liefde zich via synchroniciteit. Herhaalde getallen. Dromen die vooruitwijzen. Ontmoetingen die komen op het moment dat je ze nodig hebt. Jung leerde me: dit zijn geen willekeurigheden. Dit zijn herinneringen aan wie je werkelijk bent. Fluisteringen van het Zelf. Een innerlijke roep om terug te keren naar de stroom van verbinding, naar het veld van liefde waarin alles al vervat ligt.

 

 

 

Het Zelf als innerlijke oorsprong

Jung stelde het Zelf voor als het geheel van de psyche — bewuste én onbewuste delen, inclusief archetypen en schaduw. Het Zelf is de goddelijke kern van de mens, zijn kompas, zijn oorsprong en bestemming.

 

“The Self is a union of opposites par excellence.”

C.G. Jung.
(Collected Works, Vol. 9ii)

 

In mijn filosofie is dit Zelf niet alleen psychisch, maar ook existentieel. Het is wat blijft als alle rollen zijn weggevallen. Het Zelf is liefde die zichzelf herinnert. Jung heeft me geholpen in te zien dat het pad naar het Zelf een pad van liefde is: radicaal eerlijk, pijnlijk soms, maar altijd helend.

 

 

 

De alchemie van transformatie

In zijn latere werk raakte Jung gefascineerd door alchemie, niet zozeer als primitieve voorloper van de scheikunde, maar als innerlijke symbolentaal. De alchemisten die lood wilden omzetten in goud, waren in feite bezig met een psychische metafoor: het transformeren van de ruwe materie van de ziel in bewustzijn, liefde en waarheid.

 

Voor mij is dit exact wat leven is: een alchemisch proces waarin kunst, taal, verlies en heling samenwerken om liefde vorm te geven. Liefde niet als vlinders in je buik, maar als de moed om te blijven, te voelen, te transformeren. In mijn schilderijen, mijn teksten, mijn relaties: overal ben ik bezig met deze innerlijke alchemie.

 

​

 

Ethiek van innerlijkheid

Waar veel moderne systemen draaien om macht, controle en prestatie, vraagt Jung om iets radicaal anders: innerlijkheid. Hij nodigt uit tot een ethiek die niet begint bij regels, maar bij relatie. Niet bij objectieve waarheden, maar bij doorleefde waarheid.

 

Mijn werk sluit hierbij aan: empathie, waarheid, verbondenheid — het zijn geen abstracties, maar manieren van leven. Jung gaf me taal voor mijn overtuiging dat alleen wie zijn binnenwereld erkent, verantwoordelijkheid kan nemen in de buitenwereld.

 

 

  

 

Tot besluit: de herinnering aan verbinding

 

“We are born at a given moment, in a given place, and like vintage years of wine, we have the qualities of the year and of the season in which we are born.”

C.G. Jung.
(Collected Works Vol. 10)

 

Ik leef in een tijd waarin verbinding vaak vervangen is door simulatie. Waar liefde verward wordt met verlangen en lust, en waarheid met meningen. Juist daarom is Jung voor mij een gids. Hij brengt me terug naar het veld van verbinding dat nooit verdwenen was, alleen vergeten.

 

Mijn filosofie is geworteld in het weten dat liefde geen doel is, maar oorsprong. Geen bezit, maar stroming. Jung herinnert me eraan dat deze liefde zich laat vinden — in dromen, in schaduw, in synchroniciteiten, in de ander — en dat elk teken onderweg geen toeval is, maar een roep:

“Herinner je wie je bent. Je bent liefde.”